Panama

Daarom noemen ze het nevelwoud

/ Ineke Knot
Het uitzicht vanuit de hut.
Daarom noemen ze het nevelwoud.
In de wolken zijn is geweldig.
De idyllische boswachterspost waar we onze nachten hebben doorgebracht.
Zonsondergang op de bergketen die noord en zuid scheidt.

Een weekend in El Copé schetste de prachtige natuur die op deze beelden is vastgelegd. Natuurschoon omringde mij, in de rol van stille getuige. Op een hoogte van 1600 meter zaten wij op de grens van noord en zuid: de bergketen Serranía de Tabasará verdeelt Panama in vochtig tropisch regenwoud aan de Caribische kant en bergbossen aan de Pacifische kant (noord respectievelijk zuid). Bij helder weer is Nationaal Park Omar Torrijos een van de weinige plekken in Panama waar je zowel de Caribische als de Pacifische kust kan zien. Wij hadden het geluk om ons omringd te voelen door het nevelwoud: de wolkenflarden ontnamen ons het zicht op de beide kusten, maar plaatsten ons op een eiland tussen een zee van nevels.

Hou me vast

/ Ineke Knot

Hand in hand zaten we daar. Of eigenlijk hand in voet. Met haar handen omklemde ze namelijk stevig mijn been, die daardoor tegen de kooi aangedrukt werd. Preciosa is een slingeraap, en ze is depressief. Niet gek als je jarenlang in een kleine kooi opgesloten hebt gezeten, in een etablissement dat tot drie uur ‘s nachts geopend was. Dronken mannen hielden eten buiten haar kooi om haar te lokken, om vervolgens de botten in haar uitgestrekte arm en vingers te breken met hun benevelde kracht. Nu probeert ze met haar misvormde, aaneengegroeide vingers een stukje banaan uit haar voerbakje te halen.

Hand in voet Lees verder →

Spidershine

/ Ineke Knot

Zoals alle nachten, voelt ook deze als een warme deken om me heen. Het heeft weinig geregend, dus klam is het niet. Ik loop met mijn grote rugzak vol veldbenodigdheden over het pad, mijn twee speakers zorgvuldig in mijn handen. De helling is stijl, krijg ik mijn speakers wel in een keer naar beneden? Voorzichtig balanceer ik, en dan een kleine sprong. Ik kijk achterom: hoe we dat op de terugweg doen zien we dan wel weer.

Ik zet mijn nieuwe experiment op (lees hier het wat het vorige experiment was). Speaker aan de ene kant, speaker aan de andere kant. In dit nieuwe experiment kijken we naar de invloed van habitat op de predatievoorkeur van vleermuizen. Heeft vegetatie invloed op de echolocatie van vleermuizen? Daarnaast bestaat het vermoeden dat vegetatie een effect heeft op de hoeveelheid parasitaire vliegjes die de kikkers lastigvallen. De speakers spelen het geluid af van de tùngarakikkers (luister ook hier), soms met vegetatie bovenop de speakers en soms zonder. We hopen hierdoor een interactie te kunnen zien tussen vegetatie en het predatierisico door vleermuizen of parasitaire last door de bloedzuigende vliegen. Ik zet de camera’s op hun plaats, zodat zij de stille getuigen kunnen zijn van de vleermuizen. De vliegenvallen liggen met hun plakkerigheid klaar om nietsvermoedende vliegjes niet meer los te laten. Infraroodlampen, camera’s, actie! Lees verder →

Goede buur of verre vriend?

/ Ineke Knot

Zijn huid is een getuige van zijn levenswijze. Een kralenrok is de enige bedekking die zijn huid krijgt, de rest is letterlijk blootgesteld aan de elementen. Traditioneel joegen leden van zijn stam op capibara’s, agoeti’s en pekari’s in het tropische regenwoud en visten in de rivier. Ze verbouwden hun eigen groenten en waren grotendeels zelfvoorzienend. Hij maakt deel uit van de stam Embera-Wounaan, een van de zeven inheemse stammen die Panama rijk is. Oorspronkelijk uit de streek Darién, vestigden zij zich met meerdere gezinnen ten oosten van de Darién.

Photo by Peter Marting

Foto door Peter Marting

Lees verder →

Werklust en tropische boeren

/ Ineke Knot

6 Ga naar de mieren, luiaard,
kijk hoe ze werken en word wijs.
7 Hoewel er onder hen geen leider is,
geen aanvoerder, geen koning,
8 halen ze in de zomer voedsel binnen,
leggen ze in de oogsttijd een voorraad aan.
Spreuken 6:6-8, NBV

Leafcutter antsAl eeuwen, zo niet millennia, zijn mensen geïntrigeerd door de werklust van mieren. Daar is bovenstaande Bijbeltekst een bewijs van: het Bijbelboek Spreuken is geschreven in de 2e eeuw voor Christus. Ook hier in de tropen word ik geconfronteerd met de onuitputtelijke motivatie van mieren. Terwijl ik halverwege een heuvel al puffend en steunend mijn weg vervolg, zie ik bladsnijdende mieren (leafcutter ants) hun vracht onvermoeibaar omhoog tillen. Een ononderbroken streep van bewegende groene blaadjes wijst mij de weg omhoog, terwijl de ondergaande zon de wiebelende blaadjes en hun dragers omlijst. Lees verder →

A sad privilege

/ Ineke Knot

Al ruim drie weken geniet ik van de gezellige wetenschappers, weelderige tropische bossen en vreemde beesten in mijn achtertuin. Ik hoor je denken: in die volgorde? Op dit moment inderdaad in die volgorde! Zoals ik afgelopen weekend aan Nate Walsh uitlegde: biologen behoren tot de gezelligste soort mensen die ik ken. Ze zijn niet vies van een biertje en flauwe grappen, maar weten dit eerste ook prima te combineren met lange discussies over hun onderzoek en interessante wetenschappelijke feitjes (wist je bijvoorbeeld dat een negenbandig gordeldier, de mascotte van het WK, wel twaalf genetisch identieke jongen kan krijgen? Een eeneiige twaalfling dus!). Daar gaat ons hart sneller van kloppen (ja, ook van dat bier).

Negenbandig gordeldier (Nine banded armadillo)

Negenbandig gordeldier (Nine banded armadillo)

Lees verder →

Dankbaar in Panama

/ Ineke Knot

Daar zat ik dan. Buiten een lichtblauwe lucht met zachte, witte wolken die me het zicht op de Atlantische Oceaan ontnamen. De achttien andere passagiers om mij heen waren rustig hun eigen ding aan het doen, terwijl ik me installeerde om de laatste afscheidskaarten te lezen. De lieve woorden die aan mij gericht waren hebben me tot tranen van geluk geroerd. Ik realiseer me de laatste tijd hoe gelukkig ik mag zijn (en ben!) met de waanzinnige mensen die om me heen staan. Onder andere van die vrienden (en zo’n moeder) die me, terwijl ik door de security ging, net zolang nazwaaiden tot ik niet meer zichtbaar was. Wat heb ik daar om gelachen: vijf enthousiaste handjes die onvermoeibaar zwaaiden zodra mijn blik verwachtingsvol hun kant op ging.

BofKnot
Batwoman May explains...Dat geluk zet zich door nu ik veilig in Panama ben aangekomen. Wat een mazzelaar ben ik met de mogelijkheden die ik krijg! Mijn studie zorgt ervoor dat ik de wereld nu op de meest bijzondere manier beter mag leren kennen: door naar antwoorden te zoeken op vragen over hoe onze wereld in elkaar zit. Wat een voorrecht om in Panama onderzoek te doen naar franjelipvleermuizen en tùngarakikkers. En wat een voorrecht om de intellectuele, financiële en mentale mogelijkheden te hebben om zo’n kans te benutten. Veel van jullie hebben me in de aanloop hiernaartoe gevraagd of ik al zenuwachtig was. Al, niet of ik zenuwachtig was. Waar zou ik zenuwachtig voor moeten zijn, met zoveel mooie dingen in het vooruitzicht? Lees verder →